Rus Eng Auto Win Koi Dos Mac
National Library
85 National Library
 
УСТАВ

ЗАЦВЕРДЖАНА

Пастанова
Савета Міністраў
Рэспублікі Беларусь
20.02.2003 № 285
(у рэдакцыі пастановы
Савета Міністраў
Рэспублікі Беларусь
19.08.2006 № 1063)

СТАТУТ

дзяржаўнай установы "Нацыянальная бібліятэка Беларусі"

ГЛАВА 1
Агульныя палажэнні

  1. Дзяржаўная ўстанова "Нацыянальная бібліятэка Беларусі" (далей - бібліятэка) - галоўная універсальная навуковая бібліятэка дзяржавы, носьбіт агульначалавечых духоўных каштоўнасцей, скарбніца культурных здабыткаў народа, яго нацыянальнай памяці, рэспубліканскі інфармацыйны і сацыякультурны цэнтр.
  2. Бібліятэка з'яўляецца юрыдычнай асобай, мае адасобленую маёмасць, самастойны баланс, рахункі ў банках, у тым ліку валютныя, круглую пячатку з выявай Дзяржаўнага герба Рэспублікі Беларусь і сваім найменнем, штампы, бланкі, уласную сімволіку.
  3. Бібліятэка з'яўляецца дзяржаўнай, нацыянальнай, універсальнай, публічнай бібліятэкай.
  4. У сваёй дзейнасці бібліятэка кіруецца заканадаўствам Рэспублікі Беларусь, рэкамендацыямі ЮНЕСКА для нацыянальных бібліятэк, міжнароднымі дагаворамі, заключанымі Рэспублікай Беларусь, дадзеным Статутам.
  5. Бібліятэка падпарадкоўваецца Міністэрству культуры.
  6. Поўнае найменне бібліятэкі:
    • на беларускай мове - дзяржаўная ўстанова "Нацыянальная бібліятэка Беларусі";
    • на рускай мове - государственное учреждение "Национальная библиотека Беларуси";


    • скарочанае найменне бібліятэкі:
    • на беларускай мове - Нацыянальная бібліятэка Беларусі;
    • на рускай мове - Национальная библиотека Беларуси.
  7. Бібліятэка з'яўляецца:
    • агульнадзяржаўным сховішчам нацыянальнага дакумента і беларусікі, а таксама замежных дакументаў, якія маюць навуковую, культурную і мастацкую каштоўнасць;
    • дэпазітарыем матэрыялаў ААН і ЮНЕСКА;
    • міжгаліновым дэпазітарыем Рэспублікі Беларусь;
    • цэнтрам рэспубліканскага дакументаабмену;
    • каардынацыйным і метадычным цэнтрам рэспубліканскага значэння;
    • нацыянальным цэнтрам міжбібліятэчнага абанемента;
    • цэнтрам карпаратыўнай каталагізацыі;
    • рэспубліканскім цэнтрам аўтаматызаванай інфармацыйна-бібліятэчнай сістэмы;
    • навукова-даследчай установай па бібліятэказнаўству, бібліяграфазнаўству, кнігазнаўству.
  8. Бібліятэка мае права:
    • самастойна вызначаць змест і формы сваёй дзейнасці ў адпаведнасці з заканадаўствам, мэтамі, задачамі і функцыямі, зацверджанымі дадзеным Статутам;
    • ажыццяўляць у адпаведнасці з заканадаўствам і дадзеным Статутам прадпрымальніцкую дзейнасць, у тым ліку аказваць платныя паслугі, пералік якіх зацвярджаецца Міністэрствам культуры;
    • адкрываць у парадку, устаноўленым заканадаўствам, рахункі ў банках, у тым ліку валютныя;
    • вызначаць крыніцы камплектавання інфармацыйных рэсурсаў і бібліятэчных фондаў;
    • фарміраваць абменныя бібліятэчныя фонды для ажыццяўлення ўнутрырэспубліканскага і міжнароднага дакументаабмену;
    • выключаць і рэалізоўваць дакументы з бібліятэчных фондаў у адпаведнасці з заканадаўствам;
    • вызначаць умовы ўзаемадзеяння паміж удзельнікамі сістэмы карпаратыўнай каталагізацыі;
    • зацвярджаць па ўзгадненню з Міністэрствам культуры Правілы карыстання бібліятэкай;
    • прымаць меры па кампенсацыі ўрону, нанесенага карыстальнікамі бібліятэкі, у адпаведнасці з заканадаўствам;
    • вызначаць умовы выкарыстання інфармацыйных рэсурсаў на аснове дагавораў з юрыдычнымі і фізічнымі асобамі;
    • часова вывозіць дакументы з бібліятэчных фондаў за межы краіны ў адпаведнасці з заканадаўствам;
    • удзельнічаць на конкурснай ці іншай аснове ў рэалізацыі дзяржаўных праграм развіцця бібліятэчнай справы;
    • узаемадзейнічаць з бібліятэкамі і іншымі ўстановамі замежных краін, у тым ліку заключаць дагаворы аб супрацоўніцтве, уваходзіць ва ўстаноўленым парадку ў міжнародныя бібліятэчна-інфармацыйныя арганізацыі, удзельнічаць у рэалізацыі міжнародных і іншых праграм у галіне бібліятэчнай справы;
    • выкарыстоўваць у рэкламных ці іншых мэтах уласнае найменне, сімволіку, выявы свайго будынка, рэпрадукцыі культурных каштоўнасцей, якія захоўваюцца ў фондах бібліятэкі, а таксама даваць такое права іншым юрыдычным і фізічным асобам у адпаведнасці з заканадаўствам;
    • страхаваць сваю маёмасць;
    • засноўваць сродкі масавай інфармацыі.
  9. Бібліятэка можа ад свайго імя набываць маёмасныя і асабістыя немаёмасныя правы, у тым ліку на аб'екты інтэлектуальнай уласнасці, і несці абавязацельствы, быць істцом ці адказчыкам у судзе.
  10. Бібліятэка нясе адказнасць па сваіх абавязацельствах у адпаведнасці з заканадаўствам.
  11. Бібліятэка забяспечвае грамадзянам раўнапраўны доступ да інфармацыйных рэсурсаў.
  12. Карыстанне бібліятэкай бясплатнае, апрача дадатковых відаў паслуг, пералік якіх зацвярджаецца Міністэрствам культуры.
  13. Фонд бібліятэкі як асабліва каштоўны аб'ект гісторыка-культурнай спадчыны знаходзіцца ў адпаведнасці з заканадаўствам на асобым рэжыме аховы.
  14. Дзейнасць бібліятэкі накіравана на садзейнічанне духоўнаму, культурнаму, сацыяльнаму і эканамічнаму развіццю народа краіны.
  15. Інфармацыйныя рэсурсы бібліятэкі з'яўляюцца агульнадаступнымі. Абмежаванні па іх выкарыстанню вызначаюцца толькі ў мэтах аховы асабліва рэдкіх і каштоўных дакументаў, а таксама ў выпадках, прадугледжаных заканадаўствам. Інфармацыя аб наяўнасці ў бібліятэцы дакументаў абмежаванага карыстання з'яўляецца агульнадаступнай.
  16. Месцазнаходжанне бібліятэкі: г. Мінск, праспект Незалежнасці, 116.
  17. ГЛАВА 2
    МЭТА, ЗАДАЧЫ, ФУНКЦЫІ І ВІДЫ ДЗЕЙНАСЦІ БІБЛІЯТЭКІ

  18. Асноўнай мэтай дзейнасці бібліятэкі з'яўляецца задавальненне універсальных інфармацыйных і сацыякультурных патрэбнасцей грамадства.
  19. Асноўныя задачы бібліятэкі:
    • фарміраванне грамадска значных інфармацыйных рэсурсаў;
    • забеспячэнне доступу ўсіх грамадзян Рэспублікі Беларусь да нацыянальных і сусветных інфармацыйных рэсурсаў, а таксама доступу грамадзян іншых краін да інфармацыі аб Беларусі, яе дасягненнях у розных галінах дзейнасці;
    • інфармацыйнае забеспячэнне інавацыйнай дзейнасці, папулярызацыя дасягненняў у галіне інавацыйнай дзейнасці рэспублікі;
    • навукова-даследчая дзейнаць у галіне бібліятэказнаўства, бібліяграфазнаўства, кнігазнаўства;
    • каардынацыя дзейнасці бібліятэк і інфармацыйных арганізацый па фарміраванню адзінай інфармацыйнай прасторы.
  20. У адпаведнасці з асноўнымі задачамі бібліятэка як галоўная універсальная навуковая бібліятэка краіны, рэспубліканскі інфармацыйны і сацыякультурны цэнтр выконвае наступныя функцыі:
    • фарміруе, зберагае, пастаянна захоўвае і прадастаўляе карыстальнікам найбольш поўны збор айчынных дакументаў і беларусікі, навукова значных замежных дакументаў;
    • набывае ў першачарговым парадку бібліятэчныя зборы ў вядомых пісьменнікаў, дзеячаў культуры і навукі, а таксама ў букіністычных кнігарнях і на аўкцыёнах;
    • фарміруе фонды на ўсіх відах носьбітаў інфармацыі шляхам атрымання абавязковых бясплатных экзэмпляраў дакументаў, якія выдаюцца ў Рэспубліцы Беларусь, закупкі дакументаў, дакументаабмену (у тым ліку міжнароднага) і іншых паступленняў дакументаў у адпаведнасці з заканадаўствам;
    • стварае спецыялізаваныя калекцыі (інкунабулы, кірыліца, беларускія старадрукі, рускі грамадзянскі друк, заходнееўрапейскія выданні XVI стагоддзя, беларусіка, выяўленчыя і аўдыёвізуальныя дакументы і іншыя);
    • ажыццяўляе навуковую апрацоўку дакументаў, стварае даведачна-бібліяграфічны апарат на фонды бібліятэкі, раскрывае іх з дапамогай электроннага каталога і сістэмы каталогаў на розных носьбітах, баз і банкаў даных;
    • забяспечвае ў каардынацыі з іншымі бібліятэкамі Рэспублікі Беларусь функцыяніраванне сістэмы карпаратыўнай каталагізацыі, вядзенне нацыянальнага зводнага электроннага каталога;
    • генерыруе ўласныя інфармацыйныя рэсурсы;
    • фарміруе банк даных рэспубліканскіх і сусветных электронных інфармацыйных рэсурсаў;
    • забяспечвае інфармацыйную і праграмную падтрымку карпаратыўнага інтэрнет-партала;
    • забяспечвае каардынацыю дзейнасці бібліятэк і інфармацыйных арганізацый рэспублікі па фарміраванню і выкарыстанню нацыянальных інфармацыйных рэсурсаў;
    • арганізоўвае бібліятэчнае абслугоўванне карыстальнікаў праз сістэму чытальных залаў, міжбібліятэчны і міжнародны абанементы ў адпаведнасці з Правіламі карыстання бібліятэкай;
    • арганізоўвае доступ карыстальнікаў да айчынных і замежных інфармацыйных рэсурсаў з дапамогай сродкаў тэлекамунікацыйнай сувязі;
    • арганізоўвае інфармацыйнае забеспячэнне дзяржаўных органаў, навуковых і іншых арганізацый;
    • арганізоўвае інфармацыйнае забеспячэнне інавацыйнай дзейнасці вядучых галін прамысловасці Рэспублікі Беларусь;
    • задавальняе і фарміруе сацыякультурныя патрэбнасці розных катэгорый карыстальнікаў;
    • забяспечвае правядзенне выставачных, культурна-асветніцкіх і адукацыйных мерапрыемстваў;
    • арганізоўвае правядзенне навуковых даследаванняў у галіне бібліятэказнаўства, бібліяграфазнаўства, кнігазнаўства, інфармацыйных тэхналогій;
    • удзельнічае ў распрацоўцы і рэалізацыі дзяржаўнай палітыкі ў галіне бібліятэчнай справы;
    • распрацоўвае і рэалізуе навуковыя і культурныя праекты, у тым ліку па стварэнню адзіных інфармацыйных сетак, стандартызацыі ў галіне бібліятэчнай справы і іншых сумежных галінах;
    • ажыццяўляе выдавецкую і паліграфічную дзейнасць у галіне бібліятэчнай справы, бібліяграфіі, кнігазнаўства і сумежных навук;
    • ажыццяўляе навукова-метадычнае забеспячэнне дзейнасці бібліятэк і іншых інфармацыйных устаноў краіны па ўкараненню новых інфармацыйных тэхналогій;
    • супрацоўнічае з Беларускай бібліятэчнай асацыяцыяй, прымае ўдзел у рабоце міжнародных бібліятэчных арганізацый;
    • супрацоўнічае з бібліятэкамі і іншымі арганізацыямі Рэспублікі Беларусь і замежных краін у арганізацыі дакументаабмену, міжбібліятэчнага абанемента, міжнароднага міжбібліятэчнага абанемента, кніжных выставак, сумесных даследаванняў, двухбаковых семінараў, нарад экспертаў, стажыровак спецыялістаў і іншых;
    • ажыццяўляе ўзаемадзеянне з ААН, ЮНЕСКА, іншымі міжнароднымі арганізацыямі;
    • выконвае іншыя функцыі ў адпаведнасці з заканадаўствам.
  21. У адпаведнасці з вызначанымі функцыямі бібліятэка ажыццяўляе наступные віды дзейнасці згодна з Агульнадзяржаўным класіфікатарам відаў эканамічнай дзейнасці:
    • выдавецкая дзейнасць (код 221);
    • выданне кніг (код 2211);
    • выданне часопісаў і перыядычных публікацый (код 2213);
    • выданне гуказапісаў (код 2214);
    • паліграфічная дзейнасць і прадастаўленне паслуг у гэтай галіне (код 222);
    • брашуровачна-пераплётная і аддзелачная дзейнасць (код 2223);
    • выраб друкарскіх форм (код 2224);
    • іншая паліграфічная дзейнасць (код 2225);
    • капіраванне запісаных матэрыялаў (код 223);
    • капіраванне гуказапісаў (код 22310);
    • капіраванне відэазапісаў (код 2232);
    • капіраванне праграмных сродкаў (код 2233);
    • устаноўка і наладка электронна-вылічальных машын і іншага абсталявання для апрацоўкі інфармацыі (код 30029);
    • неспецыялізаваны аптовы гандаль непрадуктовымі таварамі (код 51709);
    • рознічны гандаль кнігамі, газетамі, пісьмовымі прыладамі (код 52470);
    • турысцкая дзейнасць (код 6330);
    • здача ў наём асабістай нерухомай маёмасці (код 70200);
    • пракат спартыўнага інвентару (код 7140);
    • дзейнасць, якая звязана з вылічальнай тэхнікай (код 72);
    • кансультаванне па апаратных сродках і вылічальнай тэхніцы (код 721);
    • распрацоўка праграмнага забеспячэння і кансультаванне ў гэтай галіне (код 722);
    • апрацоўка даных (код 723);
    • дзейнасць, якая звязана з базамі даных (код 724);
    • даследаванні і распрацоўкі ў галіне грамадскіх і гуманітарных навук (код 732);
    • рэкламная дзейнасць (код 74400);
    • дзейнасць у галіне статыстыкі і сацыялогіі (код 75117);
    • міжнародная дзейнасць (код 7521);
    • іншая дзейнасць для дарослых і іншая дзейнасць, якая не ўключана ў іншыя групоўкі (код 80424);
    • дзейнасць па арганізацыі адпачынку і забаў, культуры і спорту (код 92);
    • дзейнасць канцэртных і тэатральных залаў і іншых устаноў культуры (код 9232);
    • дзейнасць іншых аб'ектаў культуры (код 92322);
    • іншая дзейнасць у галіне культуры (код 925);
    • дзейнасць бібліятэк і архіваў (код 9251);
    • дзейнасць музеяў (92521);
    • паслугі фільма- і фанатэк (код 92511);
    • іншая дзейнасць па арганізацыі адпачынку і забаў, не ўключаная ў іншыя групоўкі (92720);
    • дзейнасць бібліятэк (код 92512);
    • дзейнасць архіваў (код 92513);
    • фізкультурна-аздараўленчая дзейнасць (код 93040).
  22. У выпадку, калі асобныя віды дзейнасці падлягаюць ліцэнзаванню ў адпаведнасці з заканадаўствам, бібліятэка мае права ажыццяўляць такую дзейнасць пасля атрымання адпаведных ліцэнзій.
  23. ГЛАВА 3
    МАЁМАСЦЬ БІБЛІЯТЭКІ

  24. Маёмасць бібліятэкі складаюць асноўныя сродкі, у тым ліку будынак і збудаванні, абсталяванне і іншыя матэрыяльныя каштоўнасці, кошт якіх утрымліваецца ў самастойным балансе бібліятэкі.
    Маёмасць з'яўляецца рэспубліканскай уласнасцю і належыць бібліятэцы на правах аператыўнага кіравання.
  25. Бібліятэка фінансуецца за кошт сродкаў рэспубліканскага бюджэту.
    Дадатковае фінансаванне бібліятэкі можа ажыццяўляцца за кошт грашовых сродкаў фізічных і юрыдычных асоб, у тым ліку замежных, а таксама грашовых сродкаў, атрыманых ад бязвыплатнай (спонсарскай) дапамогі, аказання платных паслуг і іншай прадпрымальніцкай дзейнасці, якая неабходна для выканання мэт, прадугледжаных дадзеным Статутам, адпавядае гэтым мэтам і прадмету дзейнасці некамерцыйных арганізацый, і з іншых крыніц, не забароненых заканадаўствам.
    Памер грашовых сродкаў, што паступаюць з дадатковых крыніц фінансавання, не абмяжоўваецца. Дадзеныя грашовыя сродкі не могуць быць зняты з выкарыстання на канец бюджэтнага года, не ўлічваюцца пры вызначэнні аб'ёмаў бюджэтнага фінансавання на наступны год і павінны накіроўвацца на ажыццяўленне статутнай дзейнасці бібліятэкі.
  26. Бібліятэка можа ажыццяўляць дзейнасць, якая прыносіць даход. Атрыманыя ад такой дзейнасці даходы і набытая за іх кошт маёмасць паступаюць у самастойнае распараджэнне бібліятэкі і выкарыстоўваюцца ва ўстаноўленым парадку.
  27. Бібліятэка можа адчужаць ці іншым чынам распараджацца замацаванай за ёй маёмасцю і маёмасцю, набытай за кошт сродкаў, выдзеленых ёй па каштарысу, у адпаведнасці з заканадаўствам.
  28. Бібліятэка не выступае гарантам або паручыцелем перад банкамі - крэдыторамі юрыдычных асоб недзяржаўных форм уласнасці і фізічных асоб па выкананню гэтымі асобамі сваіх абавязацельстваў па вяртанню атрыманых сродкаў, акрамя крэдытаў, што выдаюцца на будаўніцтва жылых памяшканняў у памеры, прадугледжаным заканадаўствам.
  29. ГЛАВА 4
    КІРАЎНІЦТВА БІБЛІЯТЭКАЙ

  30. Кіраўніцтва дзейнасцю бібліятэкі ажыццяўляе дырэктар. Дырэктар назначаецца на пасаду і вызваляецца ад яе Міністрам культуры. З дырэктарам бібліятэкі заключаецца кантракт.
  31. Дырэктар бібліятэкі:
    • арганізуе работу бібліятэкі і нясе поўную адказнасць за выкананне пастаўленых перад ёю задач і планавых заданняў, узначальвае вучоны савет бібліятэкі;
    • забяспечвае стварэнне ўмоў для зберажэння маёмасці, эфектыўнага выкарыстання рэсурсаў бібліятэкі для вырашэння вытворчых задач і сацыяльнага развіцця калектыву;
    • прымае на работу і звальняе з работы работнікаў у адпаведнасці з заканадаўствам;
    • вызначае колькасць, зацвярджае структуру і штатны расклад работнікаў бібліятэкі ў межах фонду аплаты працы;
    • зацвярджае склад вучонага савета бібліятэкі, саветаў і камісій пры намесніках дырэктара, вызначае парадак і напрамкі іх дзейнасці;
    • выдае загады і распараджэнні, абавязковыя для ўсіх работнікаў бібліятэкі;
    • распараджаецца фінансавымі і матэрыяльнымі сродкамі бібліятэкі ў адпаведнасці з заканадаўствам;
    • забяспечвае падачу справаздачы органам дзяржаўнай статыстыкі ў адпаведнасці з заканадаўствам;
    • дзейнічае ад імя бібліятэкі, прадстаўляе яе ў арганізацыях Рэспублікі Беларусь і за яе межамі;
    • заключае дагаворы ад імя бібліятэкі;
    • адкрывае ў банках разліковы, валютны і іншыя рахункі;
    • прымяняе да работнікаў бібліятэкі меры заахвочвання і накладае дысцыплінарныя спагнанні ў адпаведнасці з заканадаўствам;
    • прымае меры, накіраваныя на развіццё і ўдасканальванне матэрыяльна-тэхнічнай базы бібліятэкі, комплексу інфармацыйна-тэхналагічных сістэм, выкананне правілаў тэхнікі бяспекі і супрацьпажарных мерапрыемстваў;
    • рэгулярна (не менш чым адзін раз у год) трымае справаздачу перад Міністэрствам культуры, а таксама прадстаўляе яму неабходную інфармацыю аб дзейнасці бібліятэкі;
    • нясе адказнасць за вынікі работы бібліятэкі, выкананне патрабаванняў дадзенага Статута, абавязацельстваў перад Міністэрствам культуры і працоўным калектывам;
    • хадайнічае аб прыёме бібліятэкі і ўдзеле яе ў рабоце міжнародных бібліятэчных арганізацый;
    • размяркоўвае абавязкі паміж намеснікамі дырэктара.
  32. Калегіяльныя органы кіравання:
    • дырэкцыя, якая дзейнічае пры дырэктары для аператыўнага кіравання бібліятэкай і арганізацыі яе работы;
    • вучоны савет, які дзейнічае пры дырэктары для вызначэння і каардынацыі асноўных напрамкаў навуковай дзейнасці бібліятэкі;
    • саветы і камісіі пры намесніках дырэктара бібліятэкі па асноўных напрамках дзейнасці, якія яны курыруюць.

    ГЛАВА 5
    РАБОТНІКІ БІБЛІЯТЭКІ

  33. Працоўныя адносіны з работнікамі бібліятэкі, уключаючы пытанні найму і звальнення, рэжыму працы і адпачынку, умоў працы, гарантый і кампенсацый, рэгулююцца праз працоўныя дагаворы (кантракты) у адпаведнасці з заканадаўствам.
  34. Работнікі бібліятэкі вырашаюць:
    • пытанні заключэння з наймальнікам калектыўнага дагавора, разглядаюць яго праект і ўпаўнаважваюць свайго прадстаўніка падпісаць яго ад імя работнікаў бібліятэкі;
    • іншыя пытанні самакіравання работнікаў бібліятэкі ў межах сваёй кампетэнцыі, устаноўленай заканадаўствам і дадзеным Статутам.

    ГЛАВА 6
    РЭАРГАНІЗАЦЫЯ I ЛІКВІДАЦЫЯ БІБЛІЯТЭКІ

  35. Бібліятэка не можа быць перапрафілявана.
  36. Рэарганізацыя і ліквідацыя бібліятэкі ажыццяўляюцца ў адпаведнасці з заканадаўствам.
 
ЗАГЛАВНАЯ СТРАНИЦА
НАЦИОНАЛЬНАЯ БИБЛИОТЕКА БЕЛАРУСИ
  Историческая справка
  Современное состояние
  Правила пользования
  Режим работы
  Наши координаты
  Устав
  Структура библиотеки
  Благодарности
  Структура читальных залов
ВИРТУАЛЬНАЯ СПРАВКА
НББ В ПРЕССЕ
ЭЛЕКТРОННЫЙ КАТАЛОГ НАЦИОНАЛЬНОЙ БИБЛИОТЕКИ БЕЛАРУСИ
СЛУЖБА ЭЛЕКТРОННОЙ ДОСТАВКИ ДОКУМЕНТОВ
НОВОЕ ЗДАНИЕ НАЦИОНАЛЬНОЙ БИБЛИОТЕКИ БЕЛАРУСИ
ЭЛЕКТРОННАЯ ВЕРСИЯ ГЕНЕРАЛЬНОГО АЛФАВИТНОГО КАТАЛОГА НББ
 Карта сервера



 
 
Сайт Президента Республики Беларусь Сайт Министерства культуры Республики Беларусь
Национальный правовой интернет-портал
Ваши предложения, замечания, отзывы ждем по адресу webmaster@nlb.by© Минск 1999-2007